Binalar, Toplar Sayesinde Sarsıntıdan Korunabilir

Felaket

Member
Bilhassa zelzele jenerasyonunda yer alan Türkiye üzere ülkelerde sarsıntı, ömrümüzün kaçınılmaz bir gerçeği durumunda. Zelzelelerin ne vakit olacağını önce iddia edemiyor olsak da fay sınırlarının hareketliliği ve durumu, gelecek sarsıntılar hakkında ipuçları verebiliyor. Bize düşen en büyük bakılırsavse sarsıntılara hazırlıklı olmak.

Günümüzde bir epeyce gelişmiş ülke, yapıların sarsıntıda yıkılmalarını engellemek için sismik izolasyon sistemini benimsiyor. Ama bu sistemlerin yapılara eklenmesi bir çok değerliye patlıyor. O denli ki sırf bu sistemin yapıya eklenmesi, yapının maliyetini %20 oranında artırabiliyor. Geçtiğimiz günlerdeyse bu değerli sistemlere alternatif olabilecek yeni bir sismik izolasyon tekniği ortaya atıldı.

Bina ve yer ortasına toplar yerleştirilebilir


İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nde nazaranv yapan zelzele mühendisi Michalis Vassiliou ve takımı, binaların zelzele sırasında sallanmasını azaltan bir sismik izolasyon yolu geliştirdi. Bu yol kapsamında bina, küre yahut silindirden oluşan bir katmanla yerden ayrılıyor. Sallanmalara yuvarlanarak reaksiyon veren küre ve silindirler, sarsıntıyı yavaşça bir sallanma hareketine dönüştürüyor ve bu sallanmayı daha da azaltmak için sürtünme kuvvetinden faydalanıyor.

Bahsi geçen bu prosedür, aslında bundan 5.000 yıl evvel inşa edilen Peru piramitlerinde kullanılmıştı. Çalışmadaki araştırmacılar, bu sistemi daha çağdaş yapmak üzere yaptıkları çalışmada artık geri dönüştürülmüş yüzlerce tenis topuna çimento gibisi karışım enjekte ettiler. İki beton levha ortasına sıkıştırılmış dört dolgulu tenis topundan oluşan bir prototip yapan araştırmacılar, top başına 8 kilonewton kuvvetin desteklendiğini keşfettiler. Bu paha, tek katlı meskenlerde izolasyon sistemlerinin sunduğu takviyeden iki kat daha fazla.

Araştırmada yer almayan Kaliforniya Üniversitesi’nden mühendis Jian Zhang, yeni yola dair yaptığı açıklamada çalışmanın bedelli olduğunu belirtti. daha sonraki adımların daha büyük prototipler oluşturulması olduğunu tabir eden Zhang, bu cins sistemlerin bayağı inşaat izolasyonunda da kullanılabileceğini belirtti. Araştırmanın başındaki Vassiliou da sistemi alanda test etmek için fon aldığını deklare etti.
 
Üst