Kök hücre nedir: Kök hücreler dokularımızda damarların etrafında yerleşmiş hücrelerdir. Bu hücreler doku hasarı olduğunda düzgünleşme sürecine katılan ve gerekli hücrelere dönüşme yeteneğine sahiptirler. Kök hücreler bedenimizde kas, kemik, kıkırdak, yağ üzere hücrelere dönüşebilirler. Bu potansiyel yardımıyla kök hücre her türlü doku hasarının onarılmasında kullanılabilecek bir tedavi sistemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Lakin sistemin fazlaca yeni olması çabucak hemen uzun vadeli sonuçlarının bilinmemesi dezavantajı olarak karşımıza çıkıyor. 2 tıp kök hücre vardır. Ceninlerden elde edilen kök hücreler yüksek dönüşme potansiyeline sahip olmakla birlikte elde edilmesindeki zorluklar ve etik sıkıntılar niçiniyle pratik kullanması yoktur. Günümüzde yaygın olarak kullanılan erişkin tip kök hücreler dönüşüm potansiyeli daha hudutlu olmakla bir arada elde edilme kolaylığı niçiniyle tercih edilmektedir.
Kök hücre nasıl elde edilir: kök hücreler bedenimizdeki biroldukça dokuda bulunur. Yapılan çalışmalar en ağır olarak stromal doku denen yağ dokusu kas ve eklem etrafı dokularda bulunduklarını göstermiştir. Elde edilen kök hücrelerin kâfi olması için çoğaltılması ya da ağırlaştırılması gerekir. Kök hücre çoğaltılması ileri teknolojik laboratuvar gerektirdiğinden pratik kullanması kısıtlıdır. Santrifüj tekniği ile elde edilmesi daha kolay ve pratiktir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kök hücre elde etme prosedürü yağ dokusundan elden edilen kök hücrelerin özel filtrelerden geçirilerek yoğunlaştırılmasıdır. sıradan olarak lokal anestezi ile karın yağ dokusu içerisine solüsyon verilerek yaklaşık 200-300 cc yağ dokusu alınır ve filtreden geçirilerek yaklaşık 5-6 cc kök hücreden varlıklı bir solüsyon elde edilir. Bu solüsyon hastanın kullanılacak bölgesine birebir seansta enjekte edilir. Süreç toplamda 20 dk. sürmekte olup lokal anestezi ve yavaşça sedasyon (sakinleştirici) altında yapılabilmektedir. Tercihen hastanın süreç daha sonrası izlenebileceği bir müdahale odası ya da ameliyathanede yapılması daha uygundur. Hastanede kalınmasına gerek olmayıp süreçten daha sonra birkaç gün dinlenilmesi uygun olur.
Kimlere kök hücre yapılır: Kök hücre tedavisi potansiyel olarak şimdi tüm doku hasarı durumlarında kullanılabilecek bulunmasına karşın günümüzde yaygın kullanması eklem kıkırdak hasarı olan hastalardır. Bilhassa diz, omuz, ayak bileği, kalça ekleminde kıkırdak hasarı oluşmuş hastalarda kıkırdak yenilemesi için kök hücre uygulaması yapılabilir. Uygulama yapılacak eklemdeki kıkırdak hasarının erken evrede olması ve eklemde dejeneratif kemiksel değişiklerin başlamamış olması kıymetlidir. Kök hücrelerin yaş ile bir arada aktiviteleri azalmaz bu niçinle kök hücre uygulamasında yaş sonu yoktur.
Kimlere kök hücre yapılmaz: Obezite kök hücre uygulamasında en kıymetli manidir. BMD (vücut kitle indexi) 35 ve üzeri olan hastalarda muvaffakiyet talihi azalmaktadır. BMD 40 üzeri hastalar da ise sistemin uygulanması muhakkak önerilmemektedir. Eklem hasarı ileri derecede olan artık tek alternatifi ameliyat olan hastalar kök hücre tedavisi için uygun değildir. Kök hücre eklem kıkırdak hasarına bağlı kireçlenme gelişmiş ve ameliyat olması gereken hastalar için alternatif bir tedavi değildir. Bilhassa ameliyat için çabucak hemen erken olan ve eklemin kurtarılması mümkün olan hastalar için bir seçenektir.
Kök hücre tedavisinin riskleri: Kök hücrelerin potansiyel olarak her türlü hücreye dönüşme ihtimali vardır. Kıkırdak oluşumu için ekleme verilen kök hücrelerin kemik hücresine dönüştüğüne bildirilmiştir. Ayrıyeten amaç bölgede çok büyüme oluşması da mümkündür. Fazla oluşan dokunun tıraşlanması gerekebilir. Ceninlerden elde edilen kök hücrelerin tümöre dönüşmesi mümkünlüğü vardır lakin yetişkin kök hücrelerin tümöre dönüştüğü rapor edilmemiştir.
Sonuç: Günümüz de kök hücre kullanması giderek yaygınlaşan bir tedavi yolu olmaktadır. Yanlışsız hasta seçimi ile yapılacak tedaviler ile âlâ sonuçlar görülmektedir. Yolun gaye kitlesi bilhassa genç, eklem kıkırdak hasarı çabucak hemen erken periyotta olan kemiksel dejeneratif değişiklerin olmadığı eklem yapısının bozulmadığı, çok kilolu olmayan hastalardır.
Kök hücre nasıl elde edilir: kök hücreler bedenimizdeki biroldukça dokuda bulunur. Yapılan çalışmalar en ağır olarak stromal doku denen yağ dokusu kas ve eklem etrafı dokularda bulunduklarını göstermiştir. Elde edilen kök hücrelerin kâfi olması için çoğaltılması ya da ağırlaştırılması gerekir. Kök hücre çoğaltılması ileri teknolojik laboratuvar gerektirdiğinden pratik kullanması kısıtlıdır. Santrifüj tekniği ile elde edilmesi daha kolay ve pratiktir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kök hücre elde etme prosedürü yağ dokusundan elden edilen kök hücrelerin özel filtrelerden geçirilerek yoğunlaştırılmasıdır. sıradan olarak lokal anestezi ile karın yağ dokusu içerisine solüsyon verilerek yaklaşık 200-300 cc yağ dokusu alınır ve filtreden geçirilerek yaklaşık 5-6 cc kök hücreden varlıklı bir solüsyon elde edilir. Bu solüsyon hastanın kullanılacak bölgesine birebir seansta enjekte edilir. Süreç toplamda 20 dk. sürmekte olup lokal anestezi ve yavaşça sedasyon (sakinleştirici) altında yapılabilmektedir. Tercihen hastanın süreç daha sonrası izlenebileceği bir müdahale odası ya da ameliyathanede yapılması daha uygundur. Hastanede kalınmasına gerek olmayıp süreçten daha sonra birkaç gün dinlenilmesi uygun olur.
Kimlere kök hücre yapılır: Kök hücre tedavisi potansiyel olarak şimdi tüm doku hasarı durumlarında kullanılabilecek bulunmasına karşın günümüzde yaygın kullanması eklem kıkırdak hasarı olan hastalardır. Bilhassa diz, omuz, ayak bileği, kalça ekleminde kıkırdak hasarı oluşmuş hastalarda kıkırdak yenilemesi için kök hücre uygulaması yapılabilir. Uygulama yapılacak eklemdeki kıkırdak hasarının erken evrede olması ve eklemde dejeneratif kemiksel değişiklerin başlamamış olması kıymetlidir. Kök hücrelerin yaş ile bir arada aktiviteleri azalmaz bu niçinle kök hücre uygulamasında yaş sonu yoktur.
Kimlere kök hücre yapılmaz: Obezite kök hücre uygulamasında en kıymetli manidir. BMD (vücut kitle indexi) 35 ve üzeri olan hastalarda muvaffakiyet talihi azalmaktadır. BMD 40 üzeri hastalar da ise sistemin uygulanması muhakkak önerilmemektedir. Eklem hasarı ileri derecede olan artık tek alternatifi ameliyat olan hastalar kök hücre tedavisi için uygun değildir. Kök hücre eklem kıkırdak hasarına bağlı kireçlenme gelişmiş ve ameliyat olması gereken hastalar için alternatif bir tedavi değildir. Bilhassa ameliyat için çabucak hemen erken olan ve eklemin kurtarılması mümkün olan hastalar için bir seçenektir.
Kök hücre tedavisinin riskleri: Kök hücrelerin potansiyel olarak her türlü hücreye dönüşme ihtimali vardır. Kıkırdak oluşumu için ekleme verilen kök hücrelerin kemik hücresine dönüştüğüne bildirilmiştir. Ayrıyeten amaç bölgede çok büyüme oluşması da mümkündür. Fazla oluşan dokunun tıraşlanması gerekebilir. Ceninlerden elde edilen kök hücrelerin tümöre dönüşmesi mümkünlüğü vardır lakin yetişkin kök hücrelerin tümöre dönüştüğü rapor edilmemiştir.
Sonuç: Günümüz de kök hücre kullanması giderek yaygınlaşan bir tedavi yolu olmaktadır. Yanlışsız hasta seçimi ile yapılacak tedaviler ile âlâ sonuçlar görülmektedir. Yolun gaye kitlesi bilhassa genç, eklem kıkırdak hasarı çabucak hemen erken periyotta olan kemiksel dejeneratif değişiklerin olmadığı eklem yapısının bozulmadığı, çok kilolu olmayan hastalardır.