Diz kireçlenmesi (gonartroz) ve tedavisi

yilmazbas

New member
DİZ KİREÇLENMESİ

(GONARTROZ)

Yetişkin bireylerde bilhassa yaşa ve bedenin kendisini onaramamasına bağlı çeşitli hastalıklar görülmektedir. Bu hastalıklardan sıkça karşımıza çıkan, şiddetli diz ağrısının sebeplerinden biri olan gonartroz yani kireçlenme bilhassa günlük yaşantımızda merdiven inip çıkarken zorlanma, yürüme aralığının önceye göre kısalması, sabah uyanıldığında birinci adımı atarken dizde şiddetli ağrı üzere yakınmalara niye olarak hayat kalitemizi düşürmektedir. Bayanlarda erkeklere oranla daha fazla görülen diz kireçlenmeleri, sıklıkla 50’li yaşlarda başlar. Yavaş ilerleyerek önemli sorunlara yol açabilmektedir.

Diz Kireçlenmesi (Gonartroz) Nedir?


Eklemlerin kıkırdak yüzeyleri pürüzsüzdür. Kıkırdak dokuda rastgele bir niçinle oluşan hasarlanma daha sonrası artroz (kireçlenme) meydana gelir. Diz ekleminde görülen kireçlenme gonartroz olarak isimlendirilir.

Kimlerde Görülür?

Diz kireçlenmesi çoklukla 50 yaş ve üzeri bireylerde görülür. Bayanlarda ve kilolu hastalarda daha sık görülmektedir.

Belirtileri Nelerdir?

En kıymetli belirtisi ağrıdır. Dizde biçim bozukluğu, hareket kısıtlılığı, ses gelmesi üzere şikayetlerde görülmektedir.

Diz Kireçlenmeleri niye Oluşur?

İleri yaş, romatizmal eklem hastalıkları, enfeksiyon, geçirilmiş travma, hemofili vb. durumlar kireçlenmeye niye olabilir.

Tanısı Nasıl temalır?

Yapılan fizik muayene daha sonrasında, kireçlenme kuşkusu olan hastalar için en kıymetli teşhis formülü röntgen sinemasıdır. Kireçlenme durumunda diz eklem aralığında daralma, eklem yüzeyinde bozulma, kemik çıkıntı (osteofit) oluşumu, eklem faresi (lose body) varlığı görülür. Kireçlenmenin erken periyodunda röntgen sinema kararı olağan olabilir bu durumda MR çekmek gerekir.

Tedavisinde Hangi Prosedürler Tercih Edilir?

Diz kireçlenmesinde tedavi halleri hastanın yaşı, beklentisi, kireçlenmenin derecesine nazaran değişkenlik gösterir. Erken evre kireçlenme varlığında cerrahi olmayan tedavi halleri tercih edilebilir. Diz eklemine yük bindiren hareketlerden kaçınılması, kilolu hastalarda kilo verme, çömelme ve diz çökme hareketinden kaçınılması, merdiven kullanmasının azaltılması önerilmektedir. Diz etrafı kaslarının güçlendirilmesi tavsiye edilmektedir. Ağrı kesici ve glukozamin preparatları tercih edilebilir. Eklem içerisine hyaluronik asit, PRP ve yağ doku kaynaklı kök hücre enjeksiyonları tedavide kullanılabilir.

Cerrahi Tedavi formları Nelerdir?

Artroskopi, YüksekTibialOsteotomi, Tek Taraflı (unikondiler) Diz Protezi, Total Diz Protezi cerrahi tedavi seçenekleri.

  • Artroskopi
Diz eklemine küçük deliklerden girilerek gerçekleştirilir. Hem teşhis tıpkı vakitte tedavi imkanı sağlar. Kıkırdak hasarı olan bölgelerde paklık ve küçük delikler açılarak güzelleşme sağlanmaya çalışılır. Lakin kıkırdak doku uygunlaşması hudutlu olduğundan sonuçları değişkendir.

  • Yüksek TibialOsteotomi
Diz ekleminin yalnızca iç tarafında kireçlenme olduğunda, bağların da sağlam olduğu, kilolu olmayan, yaşı uygun ve uyumlu hastalarda uygulanan tedavi metodudur. Tibia (kaval) kemiğinde kırık yaparak plak vidalar sayesinde dizin yük binen kısmını dış tarafa kaydırmayı emeller.Dizin iç kısmında kireçlenme olan kısma binen yük hafifçeleyeceğinden ağrının azalması beklenmektedir.

  • Tek Taraflı (unikondiler) Diz Protezi
Diz ekleminin yalnızca iç tarafında kireçlenme olup başka kısımların korunmuş olduğu durumlarda uygulanan bir metottur. Hasar görmüş olan kısımların yerine tek taraflı (unikondiler) protez uygulanmaktadır.

  • Total Diz Protezi
Diz ekleminde yaygın kireçlenme varlığında uygulanan tedavi usulüdür. Kireçlenmiş eklem yüzeylerinin temizlenip protez olarak isimlendirilen yapay malzemelerin uygulanmasıdır.

Bahsedilen tedavi formları hastanemizde uygulanmaktadır. Hangi tedavinin uygulanacağı hasta ve hastalığın durumuna bakılırsa değişkenlik göstermektedir. Hasta ile sağlıklı bir irtibat kurmak tedavinin ana ögesidir. Dikkatli bir fizik muayene daha sonrası yapılan tetkikler sonucunda uygulanacak tedaviye karar verilir. Kimi durumlarda birden çok prosedürü birlikte yahut art geriye uygulamak gerekebilir.

Op. Dr. Ahmet KÜÇÜK

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı
 
Üst